ARCHIEF REGISTER VAREND ERFGOED NEDERLAND (RVEN)

1915 - 1949; Risico; P. Zwaans
1949 - 1959; San Antonio; .L. Maas
1959 - 1969; Al-Gri; E. Hut
1969 - 1974; Al-Gri; G.A. Kombrink
1974 - 1984; Jeanne; Phiips Lightink Terneuzen
1984 - 1988; Jeanne; R. de Rijke
1988 - 1995; Jeanne; H. Mulder
1995 -  . . . .; Risico; E.R. Kats

Risico   historie
In 1915 meldt het "Dagblad Scheepvaart" de oplevering van de sleepboot "Risico" (17 ton) door de Scheepsbouwwerf "t Huis de Merwede" van H. te Veldhuis te Papendrecht. Opdrachtgever was de heer A. Harwig van de N.V. Sleepdienst Risico te Alblasserdam. 

In 1919 verhuisde het bedrijf naar Oosterhout en werd voortgezet onder de naam N.V. Sleepbootonderneming Risico. 

De "RISICO" onder stoom (1915 - 1949) 
Er zijn geen originele bouwtekeningen meer van de "Risico", maar een ingestuurde tekeningen van een iets grotere sleepboot (17m x 4.25 m) uit dezelfde periode geven een goed beeld van hoe deze er uit zouden kunnen zien. 
In de machinekamer stond een stoom-machine met een vermogen van 60 ipk en een enkelvuurs stoomketel met een verwarmd oppervlak van 25 m2, afkomstig van Van de Kuy & Van der Ree te Rotterdam. Aan dek van de huidige "Risico" is nog duidelijk te zien waar de vulopeningen voor de kolenbunkers zaten. 

In 1919 werd er een 2e stoomsleepboot met de naam "Risico 2" aan de vloot toegevoegd en in 1935 werd melding gemaakt van nog 2 stoomsleepboten: "Risico 3" en " Risico 4" !! 
Alle 4 de “Risico's” stonden nu op naam van de heer P. Zwaans. (Bron: Rijnvaartregister 1935). Ze werden o.a. gebruikt voor het slepen van olie- en bitumentankschepen  (De naam Zwaans vinden we nog terug in de naam van de bekende bunkerstation-keten "Slurink-Zwaans".) 

Het diesel tijdperk (1949 - heden) 
(Periode 1949 - 1959) 
In 1949 ging de stoommachine eruit en de "Risico" werd als casco verkocht aan H.L. Maas uit Born (L). Willy Maas, de zoon van de eigenaar, vertelt dat hij als 16 jarige jongen met dit casco van Born naar Leidschendam is gesleept door de "Donau" , eveneens eigendom van Maas. Op de werf van de firma Van Heeten (v/h van Elk) zijn de schroefaskoker en de schroefas aangepast voor de te installeren diesel. In Leiden is daarna de motor (een "Blauwe Deutz" van 110 pk) bij het Utrechtse Veer ingebouwd. De boot wordt als "San Antonio" ingeschreven en krijgt als brandmerk: 7416 B ROTT 1949. De "San Antonio" wordt gebruikt voor het slepen van sleepschepen in Limburg en omgeving. 
Tijdens een opvarende sleepreis brak bij Arcen de krukas en werd de Deutz vervangen door een M.A.N. (Deze diesel was in La Gourneuve (Frankrijk) in licentie gebouwd door de S.C.G.M. machinefabriek). De naam "Risico" werd op verzoek van mevr. Maas veranderd in "San Antonio". 
Willy Maas heeft van 1949 tot 1952 op de ex-Risico gevaren, waarna zijn broer het roer heeft overgenomen. 

Hoog water op de Maas. De motorsleepboot "San Antonio" en het sleepschip "Bellona II", beide van Maas uit Born, zijn onderweg naar Panheel. (Uit: "Rijn- en Binnenvaart in beeld Nederland-Duitsland 1935-'65" van Harry de Groot en Jan Biezenaar) 

 (Periode 1959 - 1969) 
Rond 1959 werd de "San Antonio" verkocht aan E. Hut te Delfzijl. Deze heeft de naam veranderd in "Al-Gri", naar zijn dochters Ali en Grietje. Over deze periode is verder weinig bekend. 

 (Periode 1969 -1974) 
In 1969 werd de "Al-Gri" doorverkocht aan G.A. Kombrink te Terneuzen. De boot werd ingezet bij allerhande sleepkarweien in en rond Terneuzen en werkte vaak voor het sleepbedrijf van Willem Muller. Ook bij delta- en baggerwerken was de boot actief. 

En dan waren er nog de maandelijkse reizen met het tanksleepschip "Uranus" : Leeg van Gent naar de Botlek en dan met een lading styreen, benzeen of andere chemicalien terug naar Gent. De "Al-Gri" werd hiervoor speciaal aangepast en voer onder ADNR klasse. 
Op foto's is de blauwe kegel in de mast te zien, die aangeeft dat het om gevaarlijke lading gaat. 
- - - het was een goed zeeschip - - - (Trudy Kombrink Perdaan) - - -.

In 1971 bleek dat er koelwater in de compressieruimte van de MAN kwam. Reparatie werd te duur en men besloot een andere motor te plaatsen. Dit werd de huidige Scania. Het vermogen van de Al-Gri ging hiermee van 125 PK naar 200 PK. De inbouw werd door de Verlinde machinefabriek in Terneuzen uitgevoerd. 

Soms gaat er iets mis, zoals in de Westsluis van Terneuzen toen een duwstel met lege bakken niet op tijd werd afgestopt en de "Al-Gri" verdween onder de schuine kop van een van de duwbakken. Schipper Kombrink kon zich redden door op de sluisdeur te springen. De schade was echter aanzienlijk... bij eb even snel iets aan het onderwaterschip doen. Het kon toen nog. 

 (Periode 1974 - 1984) 
Eind 1974 is het slepen voor de "Risico" voorlopig gedaan. De ontspannings vereniging van Philips Lighting in Terneuzen koopt het schip om er mee te gaan vissen op de Westerschelde. De nieuwe naam wordt "Jeanne" (genoemd naar de vrouw van de toenmalige plant-manager van Philips Lighting). Met het Philips embleem in de pijp als visboot "Jeanne" op de Westerschelde (omstreeks 1980) - - - 

.-.-.-.toen we de boot kochten was het interieur nog origineel: een bedstee in de punt, aan bakboord een bureautje en een kast naast de trap aan stuurboord. In de voormalige kolenbunker hebben we een zoetwater tank gemaakt. Tijdens het schoonmaken vonden we hier nog kolen. De platen boven het roer-kwadrant zijn vervangen nadat een collega de oude bij windkracht 8 had verspeeld. Ze liggen nu op de bodem van de Westerschelde - - - M. de Jonge, schipper van de "Jeanne".

(Periode 1984 - 1995) 
In 1984 wordt het schip aangekocht door R. de Rijke te Beneden Leeuwen. Met schipper Cees van Dijk maakt de "Jeanne" diverse reizen van Beneden Leeuwen naar Nijmegen met bakken schroot. 
.-.-.-. Ik heb dat bootje daar toen weggehaald (uit Terneuzen) en wat ik me er zeker van herinner was de hoge fluittoon die de turboblower afgaf, daarna nog meerder malen met een bak schroot (gesloopte schepen) van Leeuwen naar Nijmegen geweest. Het bootje trok als de beste; je kon je toen nog in je eentje op een boot met sleep vertonen op de Waal, of ik bietste bij die schroothandelaar smeerolie om de Scania eens hoognodig te verversen. - - - Cees van Dijk (Schipper van mslb "Johanna-C").

Rond 1989 komt de "Jeanne" weer in de recreatie-vaart terecht met als thuishaven Krimpen a/d IJssel. Via een advertentie in de "Schuttevaer" (eind 1995) kwamen we er achter dat de boot te koop was. Het leek ons wel wat. 

 (Periode 1995 - heden) 
In dec. 1995 hebben we de boot gekocht. Na een avontuurlijke tocht over de Lek, Beneden Rijn, Gelderse IJssel en de Twente-kanalen meren we op 18 dec. af in jachthaven "De Brug" (bij sluis Aadorp). Onderweg is het schip weer herdoopt in "Risico". 
17 dec. 1995 09.00 uur: Vertrek Beatrix-sluis (Nieuwegein). De start-accu's hebben onvoldoende capaciteit om de diesel te starten. Accu van het aggregaat op de plaats van de slechtste startaccu aangesloten. De motor start!! 
17 dec. 1995 16.30 uur: We meren af in de haven van de Rijkswaterstaat te Doesburg. Dat vinden ze vast wel goed toch? Bijzonderheden: Zonnig weer met temperaturen rond nul graden.
18 dec. 1995 14.30 uur: Noodstop in de zijtak van het Twentekanaal. De pulley van de buitenboord-water pomp is van de as gelopen en de motor kookt. De verdwenen spie lag in de bilge en met een M-10 bout uit het aggregaat wordt de zaak weer vastgezet.

logboek mslb. "Risico" 
Er moest natuurlijk wel het een en ander aan gebeuren: de uit zijn lagers gelopen turbo (waar Cees van Dijk al bijna gek van werd) het lekke onderwater toilet, de versleten oliekachel, de kombuis en nog honderd en een andere dingen. 
Daarna blijf je bezig met steeds terugkerende zaken zoals de 2-jaarlijkse hellingbeurten (bij scheepswerf "De Vlijt" in Coevorden), de strijd tegen de roest, het schilderen (dat nooit af komt) en dingen die het plotseling niet meer doen. 

Natuurlijk hebben we ook veel gevaren. Kampen, Zwartsluis, Amsterdam, Delfzijl, noem maar op. Of gewoon even het Twenthe-kanaal op en neer met collega's die wel eens wilden zien of al die sterke verhalen kloppen. 

Meestal was de tijd om te varen vanwege onze fulltime banen beperkt. Maar daar hebben we iets op gevonden: we zijn gestopt met werken en zijn in de zomer van 2007 verhuisd naar Leeuwarden.
De "Risico" heeft een mooie plek in de Leeuwarder Museumhaven gekregen en na het passeren van een 6-tal (!) bruggen ligt de wereld voor ons open. 

Dokkum oktober 2007