Willem Jacob

identificatie
naamWillem Jacob
RVEN nr2176
visserijnummer
zeilnummer
te boek gesteld 17266 Z Rott 1985
typeklipper
categorievrachtschip
vaartuig
lengte26.0
breedte5.5
diepgang1.0
kruiphoogte3.9
tonnage 4
materiaal rompijzer
materiaal romp (spec.)ijzer/staal
bouwwijze rompgeklonken
voortstuwing (oorspr.)zeil
masthoogte23.0
soort tuiggaffel
materiaal zeildacron
oppervlakte zeil300.0
bouwjaar vaartuig1889
bouwperiode1880-1890
werfgegevens
werfWed. C. Boele te Slikkerveer
werfnaam
plaats, provincie werfSlikkerveer, ZH
werf bijzonderheden12 november 1853 kochten de broers Cornelis en Pieter Boele twee stukken aangrenzende grond in Slikkeveer met het doel om daar een scheepswerfje te beginnen. In 1857 wordt de eerste driemaster "Wilhelmina" afgeleverd. In 1870 overleed Cornelis Boele waarna in 1871 het bedrijf werd gesplitst. De Slikkeveerse kant ging naar Pieter, de Bolnesserkant ging naar het nieuwe bedrijf " Wed. C. Boele & Zonen". De weduwe hield zich vooral bezig met de bouw van binnenschepen. Rond 1894 werd het aangrenzende bedrijf van Piet Smit overgenomen. In 1920 werd het bedrijf verkocht aan scheepswerf Schram. Ook de werf van Pieter Boele werd uitgebreid door in 1880 een stuk aangrenzende grond te kopen. Pieter overleed in 1887. De werf ging over naar zijn zoons Maarten Pieter en Pieter Cornelis. Omdat de mogelijkheden in Slikkeveer te beperkt waren werd in1896 grond gekocht in Bolnes. Samen met scheepswerf Pot werd een vennootschap opgericht "Boele en Pot". In 1905 trok Arie Nijs den Ouden (eigenaar van Gebr. Pot) zich terug. Tot 1915 bleef de naam van het bedrijf "Boele en Pot. Daarna werden beide bedrijven in Slikkeveer en Bolnes ondergebracht in "N.V. Boele's Scheepswerven en machinefabriek".
historie vaartuig
vorige namen
historie vaartuig
De Willem Jacob is een Hollandse eenmastklipper, gebouwd in 1889 te Slikkeveer. Het schip is gebouwd in opdracht van een fabrikant van stenen, de heer Van der Elst. Zijn zoon heette "Willem Jacob" vandaar de naam van het schip. Dankzij de heer Floor Schaddelee weet ik veel van de historie van het schip, zijn familie heeft vanaf 1889 tot en met 1980 op het schip gevaren. Eerst als zetschipper, later heeft zijn familie het schip over kunnen kopen. Het heeft daarna verscheidene namen gehad, het is steeds vernoemd naar de vrouw van de eigenaar, zo heeft het ondermeer "Maria" geheten.
Het schip heeft tot 1980 als domicilie Werkendam gehad, en heeft erg veel op de Rijn gevaren. Veel op Duitsland. Er zijn jaren geweest dat het schip in twee jaar niet in Nederland is geweest. Het schip is een goede zeiler, en dat heeft met het vaargebeid te maken. Vaak moest men opvechten tegen de sterke stroom op de Rijn, hiervoor had je een snel schip nodig, dan gemakkelijk kon wenden. Beide eigenschappen zijn nog steeds vertegenwoordigd in de Willem Jacob. Het schip was voor die tijd fors getuigd, het stond bekend als een snel schip. De mast lengte was identiek aan de huidige mast, maar de giek en het onderlijk van de fok waren korter. Het stond bekend als een rank schip, op elk windvlaagje reageerde het schip.
In de loop der jaren is het schip aangepast voor de "moderne vrachtvaart". Het schip is in twee stappen verlengd naar 30 meter. Ook is er reeds voor de oorlog een "lamme arm" geplaatst. Dit was een motor die op het voordek stond, die een schroefas aan dreef die men naast het schip kon laten zakken. Dit was echt een hulpmotor die men bij stroom of wind tegen.  Later is een volwaardige motor ingebouwd. Deze kwam in het achteronder. De bemanningsverblijven die hier waren, zijn gecompenseerd door de roef te verlengen. Hierbij is er ook over de houten roef een stalen roef gezet. Aan de binnenkant van de roef kun je nog steeds een deel van de intimmering uit 1889 vinden.
Aan boord van het schip leefde de schipper met zijn vrouw en kinderen. In het vooronder woonde vaak nog een knecht. Het was geen gemakkelijk leven wat ze hadden, altijd de strijd met de wind, maar ook om een vracht te krijgen en op tijd te lossen. Wel vrij, als je het bijvoorbeeld vergelijkt met een fabrieksarbeider.
In de loop der jaren is het schip gemotoriseerd, en verdween de zeiluitrusting. Zo is van de oude mast de stuurhut gemaakt, die op het achterdek stond. In de laatste jaren van de vrachttijd is er slecht voor het schip gezorgd. De laatste schipper had na het overboord slaan van zijn zoon, weinig zin meer in het schip. In deze tijd heeft het schip een aantal deuken opgelopen die op goedkope wijze zijn gerepareerd. De heer Schaddelee vertelde mij dat ze het schip als een botsauto de sluizen in manoeuvreerden. Bij de restauratie komen we verscheidene van deze plekken tegen.
Begin jaren tachtig kocht Dick van Andel het schip. Hij verwijderde de stuurhut, en maakte van de Willem Jacob weer een zeilschip. Voor de vrachtvaart was het schip niet meer rendabel te exploiteren, en dus ging Dick met betalende gasten varen. In het ruim timmerde hij een eenvoudige sfeervolle accommodatie. Hij maakte met het schip verre reizen naar ondermeer Leningrad (1985). Na deze reis krijgt hij de kriebels om verder reizen te ondernemen. Als binnenvaartschip is het schip echter niet geschikt reizen over zee te maken. Hij koopt de voormalige "Oosterschelde"  en weet deze coaster met de inzet van veel bedrijven, fondsen en vrijwilligers tot een pracht zeilend monument te restaureren. 
De Willem Jacob wordt ondertussen verkocht, aan een liefhebber die veel interesse in schepen heeft, maar zelf niet als schipper gaat varen. Daardoor leren veel schippers en maten op de Willem Jacob de kneepjes van het vak. Vaak wordt er gevloekt, gescholden en getierd op het schip, maar nog vaker is er tevredenheid. Het schip heeft karakter, en is niet gemakkelijk, maar met een strakke hand, vakmanschap en een vleugje liefde kom je overal waar je wezen wil, snel comfortabel en vertrouwd. Max Hoogendoorn weet er in de Klipperrace goed mee te presteren, hij wordt er eerste mee.
In 1998 koopt Evert Schouten het schip. Na een klein tjalkje wil hij graag mee met de vaart der volkeren. Hij past een aantal zaken aan het schip aan, en gaat de strijd aan met andere collega's. Dit blijkt niet makkelijk, nieuwe regels van Scheepvaartinspectie, een verouderd interieur (wat dan bijna twintig jaar oud is),  en toenemende storingen van het technische systeem blijken lastige obstakels. Vanwege het verouderde interieur nemen ook de boekingen af. Op 8 maart 2002 volgt de genadeklap. Door een brand wordt het interieur in het ruim onbruikbaar. Evert heeft eerst nog de intentie om verder te gaan. Maar na de inbouw van een andere motor en de verlenging van het schip, beschikt hij over onvoldoende financiƫn om het schip weer op te bouwen.
oorspronkelijk vaargebiedNederland
oorspronkelijk gebruikvrachtvaart
funktie wijziging(en)
oorspronkelijk uiterlijk
historie interieurnee
jaar uitgebruikname
huidig gebruikpleziervaart / bewoning, charter