De Metor 1911

identificatie
naamDe Metor 1911
RVEN nr3183
visserijnummer
zeilnummer
te boek gesteld
typeakkerschuit
categorievrachtschip
vaartuig
lengte9.82
breedte2.02
diepgang0.4
kruiphoogte0.8
tonnage3 4
materiaal rompijzer
materiaal romp (spec.)ijzer
bouwwijze rompgeklonken
voortstuwing (oorspr.)zeil
masthoogte
soort tuig
materiaal zeil
oppervlakte zeil
bouwjaar vaartuig1911
bouwperiode1910-1920
werfgegevens
werfDe Wit, Koedijk
werfnaam
plaats, provincie werfKoedijk, NH
werf bijzonderhedenDirk de Wit Pzn stichtte in 1853 een werf voor akkerschuiten aan het Noordeinde in Koedijk. Na zijn overlijden in 1893 nam zijn neef, Jan de Wit, zoon van Cornelis de Wit van de werf in Langedijk de werf over. Jan werd opgevolgd door zijn zoon Cornelis de Wit, die op zijn beurt weer door zijn zoon Jan de Wit werd opgevolgd. Na de ruilverkaveling (rond 1960) werd de werf opgeheven. Op de plaats van de werf is nu de firma Wiko Staalbouw gevestigd.
historie vaartuig
vorige namen
historie vaartuig
De metor is in 1911 door De Wit in Koedijk gebouwd als koolvlet. Jacob Kroon, geboren 11 augustus 1885 te Broek op Langedijk en overleden 31 mei 1963 te Bloemendaal, ruilde zijn houten praam in 1912 voor deze toen één jaar oude vlet. Hij had namelijk land gekocht in Sint Maarten en met een stalen vlet kon je veel sneller kloeten. Jacob Kroon kocht om een tweetal redenen land in Sint Maarten. In de eerste plaats was destijds tuingrond schaars in de Geestmerambacht. Daarnaast speelde de koolgalmug een belangrijke rol. De koolgalmug opereerde plaatselijk en kon in behoorlijk grote gebieden de oogst doen mislukken. Door het risico te spreiden had je minder kans op een mislukte oogst. Zeker één keer is het land in Sint Maarten zijn redding geweest. Sint Maarten lag wel een dag kloeten vanaf Zuid-Scharwoude. Een snellere vlet was dus een uitkomst. Hij was de eerste tuinbouwer in Zuid-Scharwoude met een stalen vlet. De vader van Jacob, Arien, geboren 5 mei 1856 te Broek op Langedijk en overleden rond 1920 te Zuid-Scharwoude, zal zeker ook met de vlet gevaren hebben.

Als eerste in Zuid-Scharwoude liet Jacob een motor in zijn vlet zetten. Dat was is 1919. De motor was van het merk Wolf und Strück (Wolvestruk in de wandeling genoemd). De vlet is toen met 1.31 meter verlengd. De Wolf und Strück beviel niet en werd korte tijd later vervangen door een andere Wolf und Strück. Ook dat was geen succes. In de jaren dertig kocht Jacob een Albin en dat ging beter. Wegens de grote hoeveelheden flap aan de westkant van het dorp, besloot zijn zoon Arien Kroon (Zuid-Scharwoude 27 maart 1913 – Oudkarspel 3 mei 1997) in 1958 de watergekoelde Albin te vervangen door een luchtgekoelde dieselmotor van het merk Lister. De Lister bood ook de mogelijkheid een slang aan te koppelen waardoor het natten van de pas gezette koolplantjes een stuk sneller ging. De Albin was nog lang niet af. Hij is nog steeds in gebruik maar bij iemand anders. De zoon van Arien, Gerrit (geboren te Zuid-Scharwoude op 24 mei 1952) verving omstreeks 1982, dus na de ruilverkaveling, de oude ééncilinder Lister voor een tweedehands tweecilinder Lister.

De metor is tot ongeveer 1990 bedrijfsmatig in gebruik geweest. De ruilverkaveling was toen al achter de rug maar aan de oostkant was nog volop water. Er war en ook nog volop akkertjes die bebouwd konden worden. Gerrit en zijn broer Arjen bebouwden daar diverse akkertjes, op een zeker moment zelf 38. De oude ééncilinder Lister ligt nog in de opslag en is op zich nog prima bruikbaar.

Gerrit beheert de metor maar officieel is hij nog van de Erven Arien Kroon en Maartje Greeuw. Hij vaart en regelmatig mee, privé, maar ook voor Het Behouden Huis te Oudkarspel. De zoon van Gerrit, Gert Jan, geboren op 19 mei 1982 te Zuid-Scharwoude, gaat er ook regelmatig mee op pad. Diens zoon Thijs, geboren 7 juli 2014 zit onder toezicht van zijn opa Gerrit regelmatig aan het roer.

We komen zo tot zes generaties Kronen die vanaf 1912 tot heden met de metor gevaren hebben. Vaf 1912 is het vaartuig eigendom geweest van de familie Kroon
oorspronkelijk vaargebiedLangedijk e.o.
oorspronkelijk gebruiktuinbouw
funktie wijziging(en)
oorspronkelijk uiterlijk1919 verlenging en inbouwen motor. Vaste bankjes aangebracht
historie interieurnee
jaar uitgebruikname1983
huidig gebruikrecreatie
V
Z
A